Η άρνηση της ψηφιακής εξάρτησης κρύβει έναν τρόπο ζωής που πολλοί νέοι σήμερα επιλέγουν ως μορφή διαμαρτυρίας και ως αναζήτηση αληθινής ελευθερίας, ο σημερινός ακτιβιστής ονομάζεται Antitech και «παλεύει» για μία αναλογική ζωή.

Ζεις καθημερινά κολλημένος στο laptop ή το smartphone σου; Μπορεί να υπάρχει μια εναλλακτική, ένας τρόπος ζωής χωρίς «έξυπνες» συσκευές, τον οποίο υπερασπίζονται οι antitech ακτιβιστές. Πάμε να δούμε τι σημαίνει, πώς γίνεται, και γιατί κάποιοι κυρίως νεαρά άτομα θεωρούν ότι αξίζει το ταξίδι στο παρελθόν .

Η ψηφιακή ζωή είναι σχεδόν δεδομένη για όλους μας: μηνύματα, social media, επεξεργαστές κειμένου, Wi-Fi, άπειρα tabs ανοικτά και AI. Πόσο πιο «έξω» μπορείς να πας; Αυτό ακριβώς αναρωτιούνται οι antitech ακτιβιστές, δηλαδή οι νέοι άνθρωποι που επιλέγουν ν’ αποσυνδεθούν όσο το δυνατόν περισσότερο από την τεχνολογία και να ζήσουν ένα πιο «αναλογικό» τρόπο ζωής.
Ένας αντι-τεχνολογικός ακτιβιστής δεν είναι απλά κάποιος που επικρίνει τις συσκευές και τη smart ζωή, δεν είναι μια φάση «απλά γιατί έτσι μου αρέσει». Όπως εξηγεί ο ίδιος ο August Lamm, που έχει εγκαταλείψει το smartphone για ένα απλό «flip phone» και λέει ότι η βάση του προβλήματος δεν είναι η χρήση, αλλά η ίδια η σχεδίαση των συσκευών,για παράδειγμα «Δεν μπορείς να έχεις ισορροπία με μια συσκευή που φτιάχτηκε για να είναι συνέχεια σε χρήση».

Η επιλογή αυτή δεν είναι μόνο αντι-καταναλωτική, είναι πολιτική. Ο antitech ακτιβιστής θεωρεί ότι η υπερβολική ψηφιοποίηση της ζωής μας έχει αυξήσει την εξάρτηση, τον αποπροσανατολισμό και την «ψηφιακή χειραγώγηση». Με λιγότερες συσκευές, υποστηρίζουν οι ακτιβιστές ότι κερδίζεις περισσότερο ελεύθερο χρόνο, έχεις λιγότερους αντιπερισπασμούς και μια ζωή που είναι πιο πραγματική.
Ωστόσο, αυτός ο δρόμος δεν είναι εύκολος ούτε χωρίς ειρωνείες. Ο Lamm, που προάγει την απλοποίηση της ζωής του, δέχεται συχνά κατηγορίες, ότι δηλαδή είναι υποκριτής επειδή χρησιμοποιεί το διαδίκτυο για να μεταφέρει το μήνυμά του. Ο ίδιος προσπαθεί να δείξει ότι η αντίθεση στην τεχνολογία δεν σημαίνει απαραίτητα να αποσυρθείς εντελώς από τη χρήση της, αλλά να επιλέγεις το πότε, πώς και πόσο τη χρησιμοποιείς.

Ακόμη και μετά που εγκατέλειψε το smartphone του, ένα άλλο μέτωπο άνοιξε, ο υπολογιστής. Παλιότερα τον κρατούσε μόνο στο στούντιο του, για να γράφει, αλλά τελικά τον έφερε στο σπίτι και η καθημερινή επαφή ξανάρχισε. Η διαπίστωση ήταν ξεκάθαρη αν δεν θέλεις να γίνεις «δεσμώτης» της τεχνολογίας, ίσως πρέπει να πας σε κάτι πιο δραστικό από απλά όρια.
Αλλά γιατί να το κάνει κάποιος; Για τον Lamm, η απάντηση είναι απλή, η ζωή «έξω από το ψηφιακό βασίλειο» του έδωσε περισσότερο προσωπικό χρόνο, λιγότερους περισπασμούς και την αίσθηση ότι δεν καθοδηγείται από το scroll-και-like, αλλά από δικές του ανάγκες και επιθυμίες.

Για πολλούς νέους σήμερα, αυτή η στάση είναι κάτι παραπάνω από μια ιδεολογία, είναι μορφή ακτιβισμού. Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από την ψηφιοποίηση, την υπερσυνδεσιμότητα και τον εθισμό στην οθόνη, η άρνηση δεν είναι απλά παθητική είναι ρήξη. Είναι ένας τρόπος να ανακτήσεις τον έλεγχο, την ιδιωτικότητα και την ελευθερία σου. Παράλληλα, η έννοια του antitech ακτιβισμού διαφέρει σημαντικά από άλλες μορφές διαδικτυακής διαμαρτυρίας. Δεν έχει να κάνει μόνο με πανό στο δρόμο ή διαμαρτυρίες στο διαδίκτυο («clicktivism»), αλλά θέτει σε αμφισβήτηση την ίδια τη σχέση μας με τη συσκευή και τη δομή του συστήματος που τις παράγει. Ουσιαστικά ο antitech ακτιβισμός είναι και μία πολίτικη αντίθεση απέναντι στη τεχνολογία που επιβάλλεται σε κάθε μας χρηματική συναλλαγή και συνδιαλλαγή ακόμα και κρατικές υπηρεσίες.

Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτή η στάση δεν σημαίνει απαραίτητα απόρριψη όλων των τεχνολογιών ή αποκοπή από τον κόσμο. Αντίθετα, πολλοί antitech ακτιβιστές διατηρούν όρια και επιλογές. Ας πούμε για παράδειγμα ότι επιλέγουν να χρησιμοποιούν ό,τι τους εξυπηρετεί, αλλά θέλουν να αποφύγουν την παγίδα της διαρκούς «έξυπνης» διαθεσιμότητας που στο τέλος τείνει να καθιστά τους ίδιους «χαζούς».

Για να γίνει κάποιος antitech, δεν χρειάζεται να πετάξει κάθε συσκευή, μπορεί να αρχίσει με μικρές αλλαγές όπως το να αλλάξει το smartphone του με ένα πιο απλό κινητό, να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή μόνο σε συγκεκριμένες ώρες, να κάνει διαλείμματα από τα apps και τα social media. Ο σκοπός είναι να θέτεις ανθρώπινους και ρεαλιστικούς στόχους, όχι να εφαρμόζεις την απόλυτη άρνηση. Για παράδειγμα, μπορείς να αρνηθείς να ακούσεις μουσική στο τηλέφωνο σου μέσω ενός app, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα ξεθάψεις από το πατάρι το γραμμόφωνο της γιαγίας σου για να ακούσεις 45αρια από τη δεκαετία του 50.
Αν είσαι μέλος της Gen Z, είναι πιθανό να αισθάνεσαι ήδη κορεσμό από τη συνεχή ψηφιακή παρουσία και την πίεση να είναι «πάντα on», η σύγκριση, η υπερφόρτωση πληροφοριών. Ο antitech ακτιβισμός δεν είναι μόνο μια διαμαρτυρία, είναι ένας τρόπος να δημιουργήσεις χώρο για σένα, να ξαναβρείς την ουσία της ζωής εκτός οθόνης.

Αν θέλεις να το δοκιμάσεις μπορείς να ξεκινήσεις με μικρούς, απτούς στόχους. Για παράδειγμα αντικατάστησε μια «έξυπνη» συσκευή με μια πιο απλή, φτιάξε μια ρουτίνα χωρίς οθόνες πριν κοιμηθείς, άρχισε να κρατάς ένα ημερολόγιο -γραπτό με στύλο ή μολυβί- για το πώς νιώθεις χωρίς να κοιτάς το τηλέφωνο τόσο συχνά. Και, αν σε ενδιαφέρει, συνδέσου με άλλους antitech ακτιβιστές, ώστε μπορεί να βρίσκεις πληροφορίες και στίριξη στη κοινότητα, σε podcast, σε εργαστήρια ή διαδικτυακές συζητήσεις.
Στο τέλος της ημέρας, το ερώτημα δεν είναι απλώς «μπορείς να ζήσεις χωρίς υπολογιστή ή smartphone;», αλλά «ποιος είσαι όταν δεν σε ελέγχει η τεχνολογία;». Ο antitech ακτιβισμός δεν υπόσχεται απλώς λιγότερες συσκευές, υπόσχεται περισσότερη ελευθερία, περισσότερο χρόνο, και, ίσως, μια ζωή που νιώθεις πιο «δική σου» και πιο παρούσα στο τώρα. Μήπως λοιπόν αξίζει να το σκεφτείς;