Ο παλαίμαχος σκηνοθέτης ξαναβρήκε τα τελευταία χρόνιατη δημιουργική πνοήμέσω της τηλεόρασης, σε τρεις ολότελα διαφορετικές σειρές: το A Very English Scandal, το State of the Union και το Quiz.


Ο παλαίμαχος σκηνοθέτης ξαναβρήκε τα τελευταία χρόνιατη δημιουργική πνοήμέσω της τηλεόρασης, σε τρεις ολότελα διαφορετικές σειρές: το A Very English Scandal, το State of the Union και το Quiz.

Η καριέρα του Stephen Frears μετράει πολλές δεκαετίες και είναι εξαιρετικά πλούσια. Πρόκειται άλλωστε για έναν ακούραστο κινηματογραφιστή που δοκιμάζεται σε όλα τα αφηγηματικά τερέν και πειραματίζεται τόσο στα genres όσο και στο ύφος. Η βρετανική καριέρα του Frears στη δεκαετία του '80 ήταν θριαμβευτική: υπέγραψε το κατάμαυρο γκανγκστερικό The Hit(Συμβόλαιο Με Το Θάνατο,1984), το queer δράμα My Beautiful Laundrette(Ωραίο μου πλυντήριο,1885), το τολμηρό biopic Prick Up Your Ears(Τεντώστε Τ’ Αυτιά σας,1986) και το ανάλαφρο Sammy and Rosie Get Laid (ΟΣάμυ και η ΡόζιΚάνουν Έρωτα, 1987). Ταινίες που όλοι όσοι αγαπούν τον κινηματογράφο πρέπει να ανακαλύψουν. Έκτοτε ο Frears παραμένει ταγμένος σε ένα δημιουργικό σλάλομ ανάμεσα σε έξυπνα νέο-νουάρ(The Grifters/Οι Κλέφτες,1990), σε κορυφαία δράματα εποχής όπως τοDangerous Liaisons(Επικίνδυνες Σχέσεις, 1988) καιτο The Queen(Η Βασίλισσα,2006), σε μουσικές κομεντί (High Fidelity, 2000), σε κοινωνικά δράματα (Philomena, 2013) και σε mainstream κωμωδίες (Florence Foster Jenkins, 2016), χωρίς να λείπουν φυσικά και κάποια στραβοπατήματα (Victoria & Abdul, Mary Reilly).

Βέβαια, ο Frears, όπως και άλλοι εξέχοντες βρετανοί δημιουργοί, όπως ο Mike Leigh ή ο Michael Winterbottom,ξεκίνησαν από την τηλεόραση και συνήθως από τις παραγωγές του BBC. Παρουσιάζει τρομερό ενδιαφέρον λοιπόν, το γεγονός ότι ο σχεδόν 80χρονος Frears, με χιλιόμετρα σκηνοθεσίας στην πλάτη του, στην δύση της καριέρας του, ξαναβρίσκει τη δημιουργική πνοή του μέσω της τηλεόρασης, σε τρεις ολότελα διαφορετικές αλλά εξαιρετικής ποιότητας σειρές.

Τα καλά νέα είχαν φανεί ήδη από το A Very English Scandalτο 2018. Ένα μετρημένο πολιτικό δράμα εποχής, με άριστη αφήγηση και υποδειγματική οικονομία στη διαχείριση του «κίτρινου» υλικού του. Η μίνι σειρά τριών επεισοδίων εξιστορούσε το περίφημο ερωτικό σκάνδαλο του πολιτικού ηγέτη Jeremy Thorpe, ο οποίος κατηγορήθηκε για την φόνο του νεαρού εραστή του. Η σειρά προσεγγίζει με φινέτσα και διακριτικό βλέμμα όλα όσα προηγήθηκαν της δίκης του, το 1979. Ξεχωρίζει άνετα ο Hugh Grant σε έναν από τους πιο πολυδιάστατους ρόλους της ζωής του.

Την περασμένη χρονιά, ο Frears συνάντησε ξανά την διεισδυτική πένα του Nick Hornby, δυο δεκαετίες μετά τον διαχρονικό θρίαμβο του High Fidelity. Καρπός της συνεργασίας τους αυτή τη φορά ήταν το State of the Union,ένα ιδιαίτερο τηλεοπτικό πείραμα για θεατές που ψάχνουν κάτι παραπάνω από ανώδυνο binge watching. Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται ένα ζευγάρι που οδεύει ολοταχώς σε ένα επίπονο διαζύγιο. Τα δέκα επεισόδια της σειράς κρατάνε ακριβώς 10 λεπτά έκαστο και εκτυλίσσονται σε αληθινό χρόνο. Ο φακόςτους συναντάει σε μια pub που βρίσκεται απέναντι από το γραφείο του ψυχοθεραπευτή όπου πραγματοποιούν την εβδομαδιαία συνεδρία τους, προκειμένου να σώσουν τον γάμο τους. Δέκα λεπτά πριν μπουν στο γραφείο, ξεκλέβουν χρόνο για μια μπύρα. Οι διάλογοι εξελίσσονται σαν θεατρικό μονόπρακτο. Μέσα από την χαλαρή κουβέντα τους μαθαίνουμε πολλά για τους ίδιους, για όσα οδήγησαν το γάμο τους σε τέλμα, για τα λάθη τους και για όσα τους συνδέουν. Ο παμπόνηρος Hornby προσέχει να μη βαρύνει το κλίμα, να μην επιτρέψει συναισθηματικές εκρήξεις και βαρυσήμαντες δηλώσεις και αφήνει χώρο στο ζευγάρι να συζητήσει ξεκούραστα, ανθρώπινα θέματα (από το Brexit μέχρι το ποδόσφαιρο) και με κανονικό χιούμορ. Ένα μικρό διαμαντάκι του Frears, για όσους εκτιμούν τις «ταινίες διαλόγων» που θέτει ύπουλα πολλά ακανθώδη ερωτήματα για τις μονογαμικές σχέσεις.

Φέτος, o παλαίμαχος σκηνοθέτης παρουσίασε άλλη μια απολαυστικότατη μίνι σειρά, το Quiz. Πρόκειται το παρασκήνιο μιας «ένοχης» ιστορίας της σύγχρονης αγγλικής τηλεόρασης. Το 2001 ένας πρώην στρατιωτικός διαγωνίστηκε στο τηλεπαιχνίδι «Ποιος Θέλει να Γίνει Εκατομμυριούχος» και κέρδισε ένα εκατομμύριο λίρες. Όμως το επεισόδιο της μεγάλη νίκης του δεν μεταδόθηκε ποτέ, καθώς αμέσως μετά το γύρισμα, ο ίδιος, η σύζυγός του κι ένας ακόμη από τους υποψήφιους διαγωνιζόμενους, κατηγορήθηκαν ότι «έκλεψαν». Πιο συγκεκριμένα, οι δυο «συνεργάτες» του διαγωνιζόμενου υποτίθεται ότι έβηχαν συνθηματικά για να του υποδείξουν τις σωστές απαντήσεις. Πραγματικά, ο τρόπος που έπαιζε ο υποψήφιος για το χρηματικό βραβείο ήταν πολύ παράξενος καθώς άλλαζε διαρκώς τις απαντήσεις του την τελευταία στιγμή και έδειχνε πάντα αβέβαιος για την επιλογή του. Η υπόθεση προκάλεσε τεράστια δημοσιότητα και οι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν για απάτη. Το βιβλίο Bad Show: the Quiz, the Cough, the Millionaire Majorκατέγραψε τα παράξενα γεγονότα και ο Frears το διασκεύασε σε μια άψογα εκτελεσμένη μίνι σειρά τριών επεισοδίων, με τον Michael Sheen στο ρόλο του τηλεπαρουσιαστή. Πέρα από την προσεγμένη κατασκευή των επεισοδίων, η αγωνία και η ένταση προκύπτουν από αόρατες στιγμές. Άλλος ένας θρίαμβος της σκηνοθετικής οικονομίας του Frears, ο οποίος δεν χρειάζεται να έχει στα χέρια του ένα καταγγελτικό δράμα, όπως για παράδειγμα το κλασικό πλέον Quiz Showτου Robert Redford. Η διαπεραστική αφήγηση αφήνει μπόλικα σχόλια για την βρετανική μεσαία τάξη, για την υποβλητική δύναμη των ψυχαγωγικών παιχνιδιών, για την αντικειμενικότητα που μπορούμε να έχουμε πάνω σε μια τόσο αμφίρροπη απάτη και για τα λαϊκά δικαστήρια της κοινής γνώμης.

Πηγή