Η τεχνητή νοημοσύνη και οι νέες τεχνολογίες φέρνουν μετρήσιμα αποτελέσματα στη μόδα, ενώ οι καταναλωτές αναζητούν αυθεντικότητα, εμπειρία και ισορροπία ανάμεσα στο ψηφιακό και το φυσικό.
Το 2025 προδιαγράφεται να κλείσει ως έτος ορόσημο για την τεχνολογία στη μόδα. Ο κόσμος της ένδυσης εισέρχεται σε μια φάση όπου η αυτοματοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη , από τη μια, θα ενισχυθούν σημαντικά, κι από την άλλη θα συνοδεύονται από μια έντονη επιθυμία για αυθεντικότητα, ανθρώπινη επαφή και φυσική εμπειρία. Αυτό το δίπολο — more human, more automated — σχηματίζει το νέο πεδίο μάχης για brands, startups και καταναλωτές.
Από τα πειράματα στην εφαρμογή με μετρήσιμα αποτελέσματα
Τα τελευταία χρόνια είδαμε πολλές επιχειρηματικές προσπάθειες στον χώρο του fashion-tech να λειτουργούν ως στάδιο πειραματισμού — πρωτότυπα, ιδέες που εντυπωσίασαν ή εντάσσονταν σε μικρές δοκιμές. Το 2025 όμως θα είναι η χρονιά που πολλά από αυτά τα πρωτότυπα γίνονται κεντρικά εργαλεία. Η τεχνητή νοημοσύνη (ειδικά η γενετική τεχνητή νοημοσύνη) θα ενσωματωθεί σε εφαρμογές που φέρνουν αμέσως χρηστική αξία όπως οι προσωποποιημένες προτάσεις ρούχων, καλύτερα συστήματα customer service, virtual try-on εμπειρίες, και εργαλεία που βοηθούν στον συνδυασμό πολλών επιλογών χωρίς να κατακλύζουν τον πελάτη με πληροφορία. Η μετάβαση από τον «πειραματισμό» σε «full scale εφαρμογές» σηματοδοτεί μια απαίτηση από τις επιχειρήσεις για μετρήσιμο επιστροφή της επένδυσης (ROI).
Το ανθρώπινο στοιχείο: αυθεντικότητα, αφή, εμπειρία
Παράλληλα με την αύξηση της αυτοματοποίησης, υπάρχει έντονη τάση για επανένταξη του ανθρώπινου παράγοντα: Οι καταναλωτές δείχνουν νοσταλγία για τα αναλογικά στοιχεία, για εμφανίσεις που δεν κατασκευάστηκαν ψηφιακά, υφάσματα, υφή, παραδοσιακές διαδικασίες, εμπειρίες που δεν μοιάζουν εντελώς ψηφιακές. Οι πελάτες θέλουν να ξέρουν πού σταματά η τεχνητή νοημοσύνη και πού αρχίζει η ανθρώπινη συνδρομή, ποια είναι τα όρια της αυτοματοποίησης.
Ψηφιακές και φυσικές εμπειρίες θα συγχωνευθούν και η μόδα δε θα είναι μόνο στο e-shop ή στην οθόνη, αλλά θα περιλαμβάνει υβρίδια — φυσικά καταστήματα με ψηφιακές εκφάνσεις, ψηφιακά εργαλεία εντός του φυσικού χώρου, ή φυσικά αντικείμενα που συνοδεύονται από ψηφιακή ταυτότητα.
Wearables, augmented reality, ψηφιακές ταυτότητες
Η ενίσχυση της τεχνολογίας που φοριέται (wearables), των έξυπνων γυαλιών και των μικτών/επαυξημένων πραγματικοτήτων αναμένεται να αυξηθεί, με πρακτικές εφαρμογές: Τα smart glasses όπως αυτά της Ray-Ban & Meta αποδεικνύουν ότι υπάρχουν κοινά που ανταποκρίνονται σε τέτοιες συσκευές και θέλουν τα νέα τεχνολογικά στοιχεία να γίνονται κομμάτι της καθημερινής ζωής, όχι κάτι ασυνήθιστο.
Οι «ψηφιακές ταυτότητες» προϊόντων, τα ψηφιακά διαβατήρια προϊόντων (digital product passports), η αυθεντικοποίηση μέσω blockchain καθώς και βιώσιμες διαδικασίες όπως επισκευή, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση (upcycling) θα ενταχθούν περισσότερο στα must-haves των καταναλωτών που απαιτούν διαφάνεια και υπευθυνότητα.
Οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες και η μετατόπιση της ισορροπίας
Με τη ζήτηση να αυξάνεται για αποδοτικές λύσεις και μείωση του ρίσκου, μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση. Οι επιχειρήσεις μόδας δεν είναι πλέον διατεθειμένες να επενδύουν σε πειράματα με ασαφή αποτελέσματα. Θέλουν λύσεις που ήδη δοκιμάστηκαν ή τουλάχιστον αναμένεται να αποδώσουν. Έτσι, οι λύσεις που προσφέρουν μεγάλες πλατφόρμες όπως Google, Meta, Shopify, Salesforce αποκτούν μεγαλύτερη σημασία, τόσο ως τεχνολογικά εργαλεία όσο και ως συνεργάτες.
Οι startup βλέπουν αυξημένο ανταγωνισμό αλλά και ευκαιρίες, ειδικά αν μπορούν να προσφέρουν εξειδικευμένα προϊόντα ή υπηρεσίες (π.χ. co-creation, εναλλακτικές πρακτικές βιωσιμότητας, εμπειρίες που συνδυάζουν ψηφιακό και φυσικό).
Προκλήσεις και ισορροπία
Το μέλλον δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Μερικά από τα πιο σημαντικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι η αποδοχή από τον καταναλωτή, η υπερβολική αυτοματοποίηση που κινδυνεύει να αποξενώσει πελάτες που αναζητούν προσωπική φροντίδα, εμπειρίες και αφή. Πού τελειώνει η ΑΙ και πού αρχίζει η επαφή με τον άνθρωπο; Πώς διασφαλίζονται τα προσωπικά δεδομένα όταν χρησιμοποιείται AI σε εφαρμογές customer service, personalisation ή virtual try-on; Ποιες είναι οι πηγές των υλικών όταν γίνεται αναφορά σε βιωσιμότητα ή ταυτοποίηση προϊόντων;
Η ανάπτυξη, η ενσωμάτωση και η συντήρηση τεχνολογιών όπως AR/VR, wearables, ψηφιακές ταυτότητες δεν είναι φτηνές ούτε απλές. Χρειάζεται επενδυτική δέσμευση και ικανότητα σε μεγάλης κλίμακας εφαρμογή. Η ισορροπία μεταξύ ψηφιακού προϊόντος/ψηφιακής εμπειρίας και φυσικής πραγματικότητας δείχνει ότι οι καταναλωτές έχουν κουραστεί από το «αμιγώς ψηφιακό» και αναζητούν διακαώς περισσότερη αφή, αίσθηση, βιωματικότητα.
Πως θα μας μείνει αυτή η χρονιά
Το 2025 θα είναι έτος ορόσημο για την εξέλιξη της μόδας στο κομμάτι του τεχνολογικού πεδίου. Η αυτοματοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη δε θα είναι πια μόνο το «πλαίσιο για να κάνουμε εντυπωσιακά πειράματα», αλλά κρίσιμα εργαλεία για την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Ταυτόχρονα, η ανάγκη για ανθρώπινη επαφή, αυθεντικότητα και εμπειρίες που ξεπερνούν την απλή οθόνη θα λειτουργήσουν ως αντίβαρο, διασφαλίζοντας ότι η μόδα δε γίνεται να είναι εξ ολοκλήρου ψηφιακή αλλά θα πρέπει να διατηρεί τη δύναμη της φυσικής και της αφήγησης.
Για όσους δραστηριοποιούνται στον χώρο — σχεδιαστές, λιανέμπορους, τεχνολογικούς παρόχους — η πρόκληση θα είναι να συνδυάσουν αποτελεσματικά την αυτοματοποίηση και την ανθρωποκεντρική εμπειρία. Όποιος το πετύχει, θα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
