Πόσα βγάζουν οι creators στην πραγματικότητα και ποιοι καταφέρνουν να ζουν από αυτό; Με μια φράση: κάτι σαν τους ποδοσφαιριστές που ζουν από αυτό.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, η άνοδος των social media άλλαξε ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη διασημότητα, - τη πραγματικότητα - τη διαφήμιση και το εισόδημα. Από το Instagram μέχρι το TikTok και το YouTube, οι influencers έχουν εξελιχθεί σε έναν νέο τύπο «δημοσίων προσώπων» που φαίνεται να βγάζουν τεράστια ποσά απλώς μοιράζοντας στιγμές από τη ζωή τους. Αλλά πόσα κερδίζουν στην πραγματικότητα; Και ποιοι είναι εκείνοι που καταφέρνουν να ζουν αποκλειστικά από την online παρουσία τους; Η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη απ’ όσο φαίνεται στα προσεγμένα stories.
Η κορυφή της πυραμίδας
Όπως ακριβώς συμβαίνει με το ποδόσφαιρο, μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό καταφέρνει να γίνει «Cristiano Ronaldo» του χώρου. Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, λιγότερο από το 5% των creators συγκεντρώνουν το 90% των συνολικών εσόδων. Οι mega-influencers με εκατομμύρια ακόλουθους μπορούν να ζητήσουν δεκάδες χιλιάδες ευρώ για μία μόνο ανάρτηση, συνάπτουν συμβόλαια με μεγάλες εταιρείες και συχνά χτίζουν παράλληλες επιχειρήσεις (brand collaborations, προϊόντα με το όνομά τους ή δικά τους agencies).
Για παράδειγμα, μια beauty influencer με 2 εκατομμύρια ακόλουθους μπορεί να χρεώνει 20.000–50.000€ για ένα ολοκληρωμένο πακέτο προώθησης. Αυτοί οι αριθμοί είναι που τροφοδοτούν τον μύθο ότι «οι influencers κολυμπούν στα χρήματα». Όμως αυτή είναι η εξαίρεση, όχι ο κανόνας.
Η μεσαία τάξη των creators
Η πλειονότητα των δημιουργών βρίσκεται πολύ χαμηλότερα στην πυραμίδα. Οι λεγόμενοι micro-influencers (10.000–100.000 ακόλουθοι) και nano-influencers (κάτω από 10.000) συχνά κερδίζουν λίγες εκατοντάδες ευρώ ανά συνεργασία και αυτό εφόσον έχουν ενεργό κοινό και επαγγελματική συνέπεια. Πολλοί από αυτούς έχουν παράλληλη δουλειά ή σταθερό εισόδημα από άλλο επάγγελμα.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι οι εταιρείες τείνουν να προτιμούν μικρότερους creators για πιο αυθεντικές καμπάνιες που γίνονται με χαμηλότερο κόστος. Αυτό σημαίνει ότι ένας micro-influencer μπορεί να κλείσει περισσότερες μικρές συμφωνίες, αλλά για να πετύχει ένα αξιοπρεπές εισόδημα χρειάζεται ασταμάτητη δουλειά: παραγωγή περιεχομένου, διαχείριση κοινού, επαφή με brands και στρατηγικό προγραμματισμό.
Οι κρυφές δαπάνες
Το lifestyle που βλέπουμε στα social media συχνά αποκρύπτει τα κόστη πίσω από τη «λάμψη». Πολλοί creators πληρώνουν για επαγγελματικές φωτογραφίσεις, εξοπλισμό (κάμερες, φωτισμό, μικρόφωνα), λογιστική υποστήριξη και –σε ορισμένες περιπτώσεις– ακόμη και διαφημίσεις για να προωθήσουν το περιεχόμενό τους. Επιπλέον, οι πλατφόρμες αλλάζουν συνεχώς αλγορίθμους, γεγονός που μπορεί να μειώσει απότομα την απήχηση και τα έσοδα.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι καθαρές απολαβές συχνά είναι πολύ χαμηλότερες από τις εντυπωσιακές χρεώσεις που αναφέρονται. Είναι σύνηθες ένας creator με 50.000 ακόλουθους να βγάζει λιγότερα από έναν υπάλληλο γραφείου με σταθερό μισθό.
Η ψυχολογική διάσταση
Το να εξαρτάται το εισόδημά σου από likes και views δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι δημιουργοί περιεχομένου βιώνουν τεράστια πίεση για να είναι συνεχώς «ενεργοί» και δημιουργικοί, ενώ οι αποτυχίες είναι δημόσιες. Η εξάντληση είναι συχνό φαινόμενο. Όπως έχει πει χαρακτηριστικά μια γνωστή TikToker: «Ο κόσμος βλέπει τα χαμόγελα στα βίντεο, αλλά όχι το άγχος να πληρώσεις το ενοίκιο σου με αβέβαιους αλγορίθμους».
Νέες μορφές monetization
Παρά τις δυσκολίες, η creator economy συνεχίζει να αναπτύσσεται. Πλατφόρμες όπως το Patreon, το Substack και το OnlyFans έδωσαν τη δυνατότητα στους δημιουργούς να αποκτήσουν πιο σταθερό εισόδημα μέσω συνδρομών. Επιπλέον, το TikTok και το YouTube προσφέρουν προγράμματα ανταμοιβής βάσει θεάσεων, ενώ τα brand collaborations γίνονται πιο στρατηγικά, με μεγαλύτερη έμφαση στη διαφάνεια και τη μακροπρόθεσμη συνεργασία.
Η εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης και τα νέα εργαλεία παραγωγής περιεχομένου μειώνουν το κόστος και το χρόνο παραγωγής, διευκολύνοντας περισσότερους ανθρώπους να δημιουργούν. Ωστόσο, αυτό αυξάνει τον ανταγωνισμό γιατί όσο περισσότερα άτομα προσπαθούν να «μπουν στο παιχνίδι», τόσο δυσκολότερο είναι να ξεχωρίσεις και να πετύχεις καλύτερες αμοίβες.
Το μέλλον
Σύμφωνα με προβλέψεις ειδικών, η creator economy βαδίζει προς σταθεροποίηση και μεγαλύτερη επαγγελματοποίηση. Θα δούμε περισσότερους creators να λειτουργούν σαν μικρές επιχειρήσεις, με ομάδες που αναλαμβάνουν παραγωγή, μάρκετινγκ και νομικά ζητήματα. Τα μέγαλα brands θα επιλέγουν πιο προσεκτικά συνεργάτες, εστιάζοντας στην ποιότητα του κοινού αντί στον απόλυτο αριθμό των followers.
Παράλληλα, κυβερνήσεις και πλατφόρμες αρχίζουν να εξετάζουν τη ρύθμιση της αγοράς, από τη φορολογία μέχρι τη διαφάνεια στις πληρωμένες συνεργασίες. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα πιο σταθερό και αξιόπιστο περιβάλλον, αλλά ίσως και μεγαλύτερα εμπόδια για όσους ξεκινούν τώρα.
Η μεγάλη εικόνα
Η αλήθεια είναι ότι το «όνειρο του influencer» θυμίζει πολύ το όνειρο του ποδοσφαιριστή: κάποιοι λίγοι φτάνουν στην κορυφή και ζουν πλουσιοπάροχα, ενώ η πλειονότητα παλεύει σκληρά για ένα μέτριο ή συμπληρωματικό εισόδημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι το παιχνίδι είναι χαμένο. Αντίθετα, με στρατηγική, συνέπεια και αυθεντικότητα, είναι δυνατόν να χτιστεί μια βιώσιμη καριέρα.
Η συμβουλή των ειδικών είναι σαφής, οι aspiring influencers πρέπει να αντιμετωπίζουν τη δημιουργία περιεχομένου όχι ως εύκολο δρόμο προς τον πλούτο, αλλά ως επάγγελμα που απαιτεί επιμονή, δεξιότητες και συνεχή εξέλιξη. Όπως ένας ποδοσφαιριστής που ξεκινά στις ακαδημίες και δουλεύει χρόνια πριν υπογράψει μεγάλο συμβόλαιο, έτσι και οι δημιουργοί πρέπει να δουν το ταξίδι τους μακροπρόθεσμα.
Η creator economy είναι εδώ για να μείνει, αλλά μόνο όσοι κατανοούν τις πραγματικές της απαιτήσεις και την αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα θα μπορέσουν να χτίσουν ένα βιώσιμο μέλλον. Οι υπόλοιποι πιθανότατα θα παραμείνουν θεατές στο «γήπεδο» των social media θαυμάζοντας τους λίγους τα κατάφεραν και έκαναν το όνειρο πραγματικότητα.
