Σπουδές σε κυπριακό πανεπιστήμιο: Τι συστήνουν οι παγκόσμιες πανεπιστημιακές κατατάξεις

Σου μαζέψαμε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Κύπρο, τώρα που καλείσαι να επιλέξεις την εκπαιδευτική και επαγγελματική σου πορεία για το υπόλοιπο της ζωής σου!

Η επιλογή του πανεπιστημίου και του κλάδου σπουδών για ένα άτομο που έχει μόλις τελειώσει το σχολείο είναι χωρίς αμφιβολία μια από τις σημαντικότερες αποφάσεις ζωής, γεγονός που δικαιολογεί σίγουρα όλο αυτό το άγχος που βιώνεις το τελευταίο διάστημα. Κι αυτό αφού, εκτός του ότι καθορίζει το πώς θα αξιοποιήσεις τα επόμενα 3-4 χρόνια αμέσως μετά την ενηλικίωσή σου, επηρεάζει σε τεράστιο βαθμό και το πώς θα εξελιχθείς επαγγελματικά για το υπόλοιπο της ζωής σου και το αν θα καταφέρεις τελικά να κάνεις τα όνειρά σου πραγματικότητα. Ρίξε λοιπόν μια ματιά παρακάτω, για να ανοίξεις τους ορίζοντές σου ως προς τις διαθέσιμες επιλογές στην εκπαίδευσή σου, βάζοντας το πρώτο λιθαράκι για να γίνεις ο άνθρωπος που πάντα ήθελες.

Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Κύπρο: Αλματώδης άνοδος στην ποιότητα

Η τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Κύπρο έχει μπει για τα καλά στο εκπαιδευτικό παιχνίδι τα τελευταία χρόνια, σημειώνοντας τεράστια άλματα ποιότητας και ούσα πια μια από τις πλέον αξιόλογες επιλογές, όχι μόνο για Κύπριους και Έλληνες, αλλά και για φοιτητές από άλλες χώρες.

Αυτή η αλματώδης ανάπτυξη στην κυπριακή τριτοβάθμια εκπαίδευση προσέλκυσε και την προσοχή των διεθνών οργανισμών κατάταξης πανεπιστημίων, οι οποίοι αξιολογούν, συγκρίνουν και στη συνέχεια κατατάσσουν τα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου. Πρόκειται για τις πανεπιστημιακές κατατάξεις που αποτελούν το κύριο εργαλείο που υποψήφιοι φοιτητές ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν για να επιλέξουν πανεπιστήμιο για τις σπουδές τους.

Το γεγονός ότι τα κυπριακά πανεπιστήμια κατατάσσονται, πλέον, στις λίστες αυτές, σημαίνει ότι αυτομάτως μπαίνουν στο «ραντάρ» των δυνητικών φοιτητών, κάτι που τους επιτρέπει να προσελκύσουν ακόμα περισσότερους φοιτητές από το εξωτερικό.

Το μπέρδεμα που επικρατεί

Αυτό λοιπόν το εργαλείο έχουν τώρα στη διάθεσή τους και οι γονείς και απόφοιτοι. Μπορούν να συγκρίνουν τα κυπριακά πανεπιστήμια μεταξύ τους, μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων, αλλά και μεταξύ των υπόλοιπων κορυφαίων πανεπιστημίων σε κάθε χώρα και ανά το παγκόσμιο.

Ούσα όμως μια νέα εξέλιξη και λαμβάνοντας υπόψη τη μειωμένη τριβή του κοινού με τη γενικότερη ιδέα των πανεπιστημιακών κατατάξεων, είναι απόλυτα φυσιολογικό να επικρατεί κάποιο μπέρδεμα ως προς το ποιες κατατάξεις θα πρέπει λάβουν υπόψη για τις αποφάσεις τους.

Υπάρχουν διάφορες κατατάξεις τις οποίες τα κυπριακά πανεπιστήμια αναφέρουν στις επικοινωνιακές τους εκστρατείες τα τελευταία χρόνια, γεγονός το οποίο έχει θολώσει την εικόνα, με την κύρια αντίληψη που επικρατεί να είναι ότι όλα τα πανεπιστήμια είναι καταταγμένα. Κι όμως, αυτή δεν είναι η πραγματικότητα.

Ωστόσο ας πάρουμε τη συζήτηση από την αρχή.

Τι είναι οι πανεπιστημιακές κατατάξεις;

Οι πανεπιστημιακές κατατάξεις δεν είναι άλλες από τις λίστες που κατατάσσουν τα πανεπιστήμια στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων και μετρήσεων. Πρέπει να τους δίνουμε μεγάλη σημασία μιας που είναι εκείνες που παρέχουν μια αντικειμενική και συγκριτική αξιολόγηση της ποιότητας και της απόδοσης των πανεπιστημίων, με πληροφορίες για την ποιότητα της διδασκαλίας, της έρευνας, της επιρροής στην κοινωνία, τη διεθνή προοπτική και άλλους δείκτες απόδοσης που κάνουν τη διαφορά. Αυτό επιτρέπει στους φοιτητές, τους ερευνητές και τους εργοδότες να συγκρίνουν και να επιλέξουν τα πανεπιστήμια που ταιριάζουν καλύτερα στις ανάγκες τους.

Οι κατατάξεις επίσης προωθούν τον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των πανεπιστημίων, καθώς αυτά προσπαθούν να βελτιώσουν την απόδοσή τους για να καταταχθούν ψηλότερα, κάτι που διεγείρει την πρόοδο και την καινοτομία στον τομέα της εκπαίδευσης και της έρευνας.

Περισσότερα από ένα τα είδη πανεπιστημιακών κατατάξεων

«Ποια είδη πανεπιστημιακών κατατάξεων υπάρχουν;», «Ποιες είναι οι κυριότερες πανεπιστημιακές κατατάξεις;», «Υπάρχουν κατατάξεις που θα έπρεπε να έχουν μεγαλύτερη και λιγότερη βαρύτητα στη διαδικασία επιλογής ενός πανεπιστημίου;». Αυτά είναι μόλις λίγα από τα ερωτήματα που εύλογα σου έρχονται στο μυαλό όσο προσπαθείς να αποφασίσεις για την εκπαιδευτική σου σταδιοδρομία. Είναι και τα ερωτήματα που μας βοηθούν τελικά να κατανοήσουμε καλύτερα την χρησιμότητα των πανεπιστημιακών κατατάξεων.

Οι πανεπιστημιακές κατατάξεις χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:

• Σ' εκείνες που αξιολογούν τα πανεπιστήμια με βάση τη συνολική τους ποιότητα και τα κατατάσσουν σε σύγκριση με τα καλύτερα στον κόσμο.
• Σ' εκείνες που αξιολογούν τα πανεπιστήμια για τις επιδόσεις τους σε επί μέρους ακαδημαϊκά αντικείμενα (Οικονομικά, Μαθηματικά, Κλινική και Υγεία, Ψυχολογία κ.α.) και τα κατατάσσουν σε σύγκριση με την αντίστοιχη απόδοση των καλύτερων πανεπιστημίων στον κόσμο.
• Σ' εκείνες που αξιολογούν τα πανεπιστήμια με βάση τη συνεισφορά τους στην κοινωνία και όχι το ακαδημαϊκό τους κύρος (για παράδειγμα για τις δράσεις Κοινωνικής Ευθύνης τους, που δεν σχετίζονται με την ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχουν).

Με βάση την πιο πάνω κατηγοριοποίηση, είναι φυσικά ξεκάθαρο ότι οι πανεπιστημιακές κατατάξεις με τη μεγαλύτερη βαρύτητα είναι:

• Οι κατατάξεις που εμπίπτουν στην πρώτη κατηγορία, αφού παρέχουν μία αντικειμενική και αξιόπιστη αξιολόγηση της συνολικής ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχει ένα πανεπιστήμιο, vis a vis τη συνολική ποιότητα εκπαίδευσης που παρέχουν τα καλύτερα πανεπιστήμια στον κόσμο.
• Οι κατατάξεις που εμπίπτουν στη δεύτερη κατηγορία, οι οποίες παρέχουν μια αντικειμενική και αξιόπιστη αξιολόγηση της ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχει ένα πανεπιστήμιο σε επί μέρους ακαδημαϊκά αντικείμενα.

Ποιες είναι οι πανεπιστημιακές κατατάξεις που αξιολογούν την ποιότητα;

Για σένα λοιπόν που ψάχνεσαι αυτό το διάστημα ως προς το πώς θα κινηθείς εκπαιδευτικά μετά το τέλος του σχολείου, αυτές είναι οι πιο δημοφιλείς και αξιόπιστες από τις κατατάξεις που εμπίπτουν στην πρώτη κατηγορία, δηλαδή που αξιολογούν τη συνολική ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης ενός πανεπιστημίου:

1. Times Higher Education (THE) World University Rankings: Εκδόθηκε πρώτη φορά το 2004 και βασίζεται σε 13 κριτήρια, όπως η διδασκαλία, η έρευνα, οι αναφορές, η βιομηχανική γνώση και η διεθνής προοπτική. Αξιολογεί τη συνολική απόδοση των πανεπιστημίων στα κριτήρια αυτά.
2. Academic Ranking of World Universities (ARWU) ή Shanghai Rankings: Εκδόθηκε πρώτη φορά το 2003 και βασίζεται σε 6 κριτήρια, όπως ο αριθμός των αποφοίτων και των καθηγητών που έχουν κερδίσει βραβεία Nobel, ο αριθμός των ερευνητών που εμπεριέχονται ως παραπομπές στις επιστημονικές εκδόσεις, ο αριθμός των άρθρων που δημοσιεύονται στα περιοδικά Nature και Science κ.α.. Αξιολογεί τη συνολική απόδοση των πανεπιστημίων στα κριτήρια αυτά.
3. QS World University Rankings: Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 2004 και λαμβάνει υπόψη 6 κριτήρια, όπως η ακαδημαϊκή φήμη, η φήμη του εργοδότη, οι ακαδημαϊκές αναφορές ανά καθηγητή, η αναλογία καθηγητών/φοιτητών, η διεθνής διάσταση και οι διεθνείς συνεργασίες. Αξιολογεί τη συνολική απόδοση των πανεπιστημίων στα κριτήρια αυτά.

Η κατάταξη των μεγαλύτερων κυπριακών πανεπιστημίων σε αυτές τις πανεπιστημιακές κατατάξεις για το 2023:

Η πιο δημοφιλής κατάταξη από τις πιο πάνω είναι η Times Higher Education World University Rankings. Η κατάταξη ελληνικών και κυπριακών πανεπιστημίων μαζί στην κατάταξη αυτή:

1. Πανεπιστήμιο Κρήτης (401–500)
2. Πανεπιστήμιο Κύπρου (401–500)
3. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (401–500)
4. Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (501-600)
5. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο (501–600)
6. Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (601-800)
7. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (801-1000)
8. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (801-1000)
9. Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (801-1000)
10. Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (801-1000)
11. Πανεπιστήμιο Αιγαίου (801-1000)
12. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (801-1000)
13. Πανεπιστήμιο Πατρών (1001–1200)
14. Πολυτεχνείο Κρήτης (1001–1200)
15. Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (1201–1500)
16. International Hellenic University (1201–1500)
17. Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (1201–1500)
18. Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (1501+)
19. Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (1501+)

Αξιολόγηση Ποιότητας Προσφερόμενης Εκπαίδευσης σε επί μέρους Τομείς

Στη δεύτερη κατηγορία κατατάξεων εμπίπτουν οι κατατάξεις που αξιολογούν την ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης σε επί μέρους τομείς.

Μια τέτοια κατάταξη δεν είναι άλλη από τη δημοφιλή κατάταξη του Times Higher Education, World University Rankings By Subject, που αξιολογεί την απόδοση και τη φήμη των πανεπιστημίων σε συγκεκριμένες ακαδημαϊκές ειδικότητες/αντικείμενα.

Το ιδανικό για εσένα είναι οι κατατάξεις που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία να αξιοποιούνται συνδυαστικά, πριν καταλήξεις στην επιλογή σου. Κι αυτό γιατί αν, για παράδειγμα, ένας/μια άριστος/η φοιτητής/ήτρια, επιθυμεί να ακολουθήσει σπουδές στον τομέα Επιχειρήσεων και Οικονομικών, και θέλει να υποβάλει αίτηση στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, που κατατάσσεται πρώτο στον κόσμο στην πανεπιστημιακή κατάταξη Times Higher Education (THE) World University Rankings, ίσως αλλάξει γνώμη όταν ρίξει μια ματιά στην κατάταξη THE World University Rankings by Subject, όπου πρωτο στον συγκεκριμένο τομέα κατατάσσεται το ΜΙΤ, ενώ το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης βρίσκεται δύο θέσεις πιο κάτω! Βλέπεις λοιπόν πόσο μεγάλη σημασία έχει η συνδυαστική προσέγγιση;

Η κατάταξη των κυπριακών πανεπιστημίων στη λίστα Τimes Higher Education, World University Rankings By Subject για το 2023, σε πέντε ενδεικτικά αντικείμενα:

* μαζί με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

*μαζί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

*μαζί με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

** μαζί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

*μαζί με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

*μαζί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

*μαζί με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

**μαζί με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πολυτεχνείο Κρήτης.

*μαζί με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

**μαζί με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Πάτρας. 

Ακαδημαϊκή Αξιολόγηση Vs Αξιολόγηση Κοινωνικής Προσφοράς

Οι κατατάξεις που εμπίπτουν στις δύο πρώτες κατηγορίες αξιολογούν την ποιότητα (επί μέρους και συνολικής) της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης που παρέχουν τα πανεπιστήμια. Είναι λογικό, επομένως, ότι αποτελούν εργαλεία που θα πρέπει να αξιοποιήσεις ως μελλοντικός φοιτητής ή μέλλουσα φοιτήτρια, καθώς προσφέρουν μια αντικειμενική εικόνα των προσδοκιών που θα πρέπει να έχεις από το πανεπιστήμιο που θα επιλέξεις για να αρχίσεις το μεγάλο σου ταξίδι στο αντικείμενο που επιλέξεις.

Η τρίτη κατηγορία κατατάξεων ασχολείται με μία άλλη πτυχή του έργου των πανεπιστημίων: την κοινωνική τους συνεισφορά. Οι κατατάξεις αυτές δεν ασχολούνται με την απόδοση ενός πανεπιστημίου στην προσφορά ποιοτικής εκπαίδευσης. Με άλλα λόγια, ένα πανεπιστήμιο μπορεί να είναι καταταγμένο για την κοινωνική του προσφορά, αλλά όχι για την ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχει.

Ένα παράδειγμα τέτοιας κατάταξης είναι η κατάταξη του Times Higher Education, Impact Rankings: Η κατάταξη Impact Rankings επικεντρώνεται στην κοινωνική και περιβαλλοντική επίδραση των πανεπιστημίων και αξιολογεί τα πανεπιστήμια με βάση τη συνεισφορά τους στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών. Η κατάταξη μετρά τις συντονισμένες προσπάθειες προβολής και ευαισθητοποίησης σχετικά με την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων και την προώθηση θετικής επίδρασης στην κοινωνία, πάντοτε σε συνάρτηση με τους στόχους αυτούς.

 Οι κατατάξεις ως εργαλείο ανάλυσης

Αυτό που πρέπει να κρατήσεις λοιπόν όσο κάνεις την έρευνά σου για την επιλογή εκπαιδευτικού ιδρύματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, δεν είναι άλλο από το ότι τα συστήματα κατάταξης αποτελούν εργαλεία ανάλυσης. Όταν χρησιμοποιούνται σωστά, τότε παρέχουν τις βάσεις για να κάνεις μια ολοκληρωμένη και πολυεπίπεδη έρευνα σε βάθος, βοηθώντας σε τελικά να κάνεις την ιδανική επιλογή για εσένα, τις ανάγκες και τους στόχους σου. Μην αμελήσεις λοιπόν το να επιμορφωθείς καταλλήλως για τη χρήση τους, αφού αυτή θα αποτελέσει τον game-changing παράγοντα για την επιτυχία σου!