Οι περισσότεροι από εμάς σταματάμε να γυμναζόμαστε συστηματικά μετά το σχολείο ή κοντά στην ηλικία των σταματούν γύρω στα 30, αλλά όσοι συνεχίζουν και ζουν περισσότερο.
Στην Ελλάδα, όπως και στις ΗΠΑ, πολλοί άνθρωποι εγκαταλείπουν τον αθλητισμό όταν «σοβαρεύει» η ζωή που πρακτικά σημαίνει όταν αρχίζουν η δουλειά, η οικογένεια και οι υποχρεώσεις. Όμως, σύμφωνα με πρόσφατα ευρήματα, αυτή η απομάκρυνση από τη φυσική δραστηριότητα κοστίζει χρόνια ζωής. Όσο περισσότερο παραμένουμε μέσα στο «παιχνίδι» και γυμναζόμαστε, τόσο πιο αργά φθείρεται το σώμα και το πνεύμα.
Αλήθεια πόσοι από εμάς συνεχίζουμε να παίζουμε ποδόσφαιρο, μπάσκετ ή τένις μετά την ηλικία των 25; Σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, η πλειονότητα των ενηλίκων σταματά να ασχολείται με οργανωμένα σπορ λίγο μετά τα 26–30. Στην Ελλάδα, η κατάσταση δεν διαφέρει, οι περισσότερες ομάδες ενηλίκων είναι «κλειστές» παρέες φίλων που προσπαθούν να συντηρήσουν το πάθος τους ανάμεσα σε επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις. Οι λόγοι που οδηγούν στην απομάκρυνση είναι γνωστοί και ίδιοι για όλους, η έλλειψη χρόνου, ο φόβος τραυματισμού, η αίσθηση ότι «πέρασε αυτή η ηλικία». Όμως η επιστήμη δείχνει ότι κάθε χρόνο που διατηρούμε την αθλητική δραστηριότητα στη ζωή μας ακόμα και σε χαμηλή ένταση, προσθέτει ποιοτικά χρόνια.
Το σώμα που κινείται ζει περισσότερο
Η σωματική δραστηριότητα δεν είναι μόνο θέμα φυσικής κατάστασης, είναι εργαλείο μακροζωίας. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως όσοι συνεχίζουν να ασχολούνται με αθλήματα σε μεγαλύτερες ηλικίες διατηρούν μία καλύτερη καρδιοαναπνευστική λειτουργία, πιο δυνατή μυϊκή μάζα και οστά, χαμηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν από χρόνιες παθήσεις όπως ο διαβήτης, η υπέρταση και η κατάθλιψη. Η άθληση δημιουργεί και μία ισχυρότερη κοινωνική ζωή, αφού τα ομαδικά αθλήματα ή οι προπονήσεις με άλλους ενισχύουν το αίσθημα σύνδεσης. Αυτή η κοινωνική διάσταση είναι καθοριστική, το να παίζεις ακόμα ποδόσφαιρο στο 5x5 ή να συμμετέχεις σε έναν τοπικό αγώνα τρεξίματος σημαίνει πολλά περισσότερα από καύση θερμίδων, είναι μια μορφή κοινότητας και ψυχικής αποφόρτισης.
Δε χρειάζεται να είσαι αθλητής
Ένα μεγάλο λάθος είναι ότι ταυτίζουμε την άθληση με την έντονη προπόνηση. Η επιστήμη όμως δείχνει πως το μυστικό είναι η συνέπεια, όχι η ένταση. Ακόμα και μέτρια δραστηριότητα όπως το περπάτημα, το τρέξιμο, το ποδήλατο, ή ένα δίωρο τένις την εβδομάδα, αρκούν για να ενεργοποιήσουν τα ίδια οφέλη με έναν μαραθώνιο. Στην Ελλάδα, το πεζοδρόμιο, το πάρκο ή το γήπεδο της γειτονιάς μπορούν να γίνουν «γήπεδα μακροζωίας» και να επισκεπτόμαστε καθημερινά.
Πέρα από το σώμα, ο αθλητισμός τροφοδοτεί την ψυχική ανθεκτικότητα. Όταν συμμετέχουμε σε ένα παιχνίδι, ενεργοποιούμε μηχανισμούς χαράς, κινήτρου και αυτοπεποίθησης. Αυτή η «παιχνιδιάρικη» πλευρά μας είναι εξίσου σημαντική με τη φυσική μας κατάσταση. Σύμφωνα με έρευνες, άτομα που διατηρούν κάποια μορφή παιχνιδιού ή άθλησης φαίνεται ότι μετά τα 40 αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή, λιγότερο άγχος και καλύτερη ποιότητα ύπνου.
Το σημαντικό είναι να παραμείνεις στο παιχνίδι και να μην έχεις ουτοπικές απαιτήσεις, το θέμα είναι η συνέπεια όχι η συχνότητα. Δεν χρειάζεται να νικάς, αρκεί να συμμετέχεις. Για να διατηρήσεις τη δέσμευση σου και να μην σταματήσεις να γυμνάζεσαι, διάλεξε κάτι που σε διασκεδάζει, το κίνητρο είναι η χαρά, όχι η επίδοση. Άκου το σώμα σου και αντικατάστησε την υπερβολή με διάρκεια και μην ξεχνάς, ξεκίνα ξανά, ακόμα κι αν έχεις σταματήσει για χρόνια. Το σώμα θυμάται και η διάθεση επιστρέφει.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα βλέπουμε όλο και περισσότερους μεσήλικες να συμμετέχουν σε αγώνες δρόμου και μαραθώνιους αυτή η «αναγέννηση» του ενήλικου αθλητισμού δεν αφορά στη διάκριση αφορά τη ζωή. Ο 55χρονος που συνεχίζει να παίζει μπάσκετ με την ίδια παρέα κάθε Πέμπτη δεν κάνει απλώς άσκηση χτίζει μακροζωία. Η 48χρονη που ξεκίνησε πάλι τένις για να ξεφύγει από το στρες της δουλειάς κάνει μία σημαντική επένδυση στην υγεία της.
Η στιγμή που σταματάμε να «παίζουμε» δεν είναι απλώς ένα «τέλος εποχής» είναι μια κρίσιμη στροφή για το σώμα και το μυαλό.
Η συνέχιση, ακόμα και σε χαμηλό επίπεδο και σε ήρεμη ένταση, παρατείνει τη νεότητα, την κοινωνικότητα και τη διάρκεια ζωής.
Όσο αργότερα αποφασίσεις να σταματήσεις, τόσο περισσότερο θα απολαμβάνεις αυτό που έχεις ήδη κερδίσει, δηλαδή το προνόμιο να ζεις, να κινείσαι και να παίζεις.
