Ζούμε σε μια εποχή που η σιωπή ενός τραπεζιού γεμάτου ανθρώπους δε σημαίνει αμηχανία αλλά, σκρολάρισμα. Και όμως, το να αφήσεις το κινητό σου στην τσέπη ίσως είναι η πιο ριζοσπαστική πράξη σύνδεσης που μπορείς να κάνεις στην εποχή που όλοι είναι κολλημένοι με τα τηλέφωνα τους.
Έχεις βγει για ποτό. Η μουσική παίζει, τα ποτήρια γεμίζουν, οι φίλοι γελούν σου και κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά, πάνω στο τραπέζι, βρίσκονται πέντε κινητά δίπλα-δίπλα. Ο καθένας ρίχνει πού και πού μια ματιά στην οθόνη του, άλλοτε διακριτικά, άλλοτε με προσήλωση που μοιάζει με υπνωτισμό. Δεν υπάρχει κακή πρόθεση, απλώς είναι θέμα συνήθειας, ανά δυο-τρία λέπτα κοιτάμε το τηλέφωνο. Το κινητό είναι προέκταση του χεριού μας, μια δεύτερη πραγματικότητα που ποτέ δε θέλουμε να αφήσουμε τελείως εκτός. Αλλά κάπου εκεί, μέσα στον χαμό των ειδοποιήσεων, αρχίζει να χάνεται κάτι πιο σημαντικό, η στιγμή με τους φίλους που θα φύγει και δεν θα γυρίσει ποτέ ξανά.
Το κινητό είναι ο τέταρτος στην παρέα
Πλέον, σε κάθε παρέα υπάρχει πάντα ένας «επιπλέον», το κινητό. Ξέρει τα πάντα, ακούει τα πάντα και συχνά κατέχει περισσότερη προσοχή από τους ανθρώπους που είναι πραγματικά εκεί. Είναι ειρωνικό, αλλά ενώ έχουμε χιλιάδες τρόπους να επικοινωνήσουμε, συχνά ξεχνάμε πώς να κοιταζόμαστε στα μάτια και όταν βρισκόμαστε από κοντά με τους φίλους μας, μπορεί και να μην λέμε τίποτα, σα να μην ξέρουμε πως να επικοινωνήσουμε. Κάθε φορά που σηκώνεις το τηλέφωνο ενώ κάποιος σου μιλάει, στέλνεις ένα μήνυμα, όχι μέσα από τις εφαρμογές, αλλά στον απέναντί σου, είναι σαν να λες: «Δεν είσαι αρκετά ενδιαφέρων αυτή τη στιγμή». Δεν το εννοείς έτσι, όμως κάπως έτσι ακούγεται.
Η ψευδαίσθηση της παρουσίας
Το κινητό στο τραπέζι δεν είναι απλώς ένα αντικείμενο, είναι ένα παράθυρο διαφυγής. Είναι η δυνατότητα να τσεκάρεις κάτι, να γεμίσεις μια σιωπή, να αποφύγεις μια δύσκολη στιγμή. Κι όμως, αυτές ακριβώς οι στιγμές είναι που κάνουν τις παρέες αληθινές, οι αμήχανες παύσεις, τα βλέμματα, οι αυθόρμητες ατάκες που δε σχεδιάστηκαν ποτέ για να γίνουν story.
Μάλιστα επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι ακόμα και η παρουσία ενός κινητού στο τραπέζι, χωρίς να το χρησιμοποιούμε, μειώνει την ποιότητα της συζήτησης και το βάθος της σύνδεσης μεταξύ των ανθρώπων. Ο εγκέφαλός μας μένει «σε επιφυλακή», έτοιμος να αντιδράσει σε κάθε ήχο ή φως, σε κάθε μορφή ειδοποίησης και αυτό σημαίνει ότι δεν είμαστε ποτέ 100% εκεί.
Η στιγμή που δε θα ξαναζήσεις
Σκέψου ως εξής, πόσες φορές θυμάσαι μια πραγματική, δυνατή στιγμή με φίλους; Ένα γέλιο που δεν σταματούσε, μια κουβέντα που κράτησε ως το ξημέρωμα, μια βόλτα χωρίς πρόγραμμα. Τώρα θυμήσου πόσες φορές σκρολάρισες για να δεις κάτι γρήγορα. Το δεύτερο το κάνεις κάθε μέρα. Το πρώτο, όμως, είναι που μένει και γίνεται κομμάτι της ζωής και των αναμνήσεων σου.
Η ζωή δεν συμβαίνει στην οθόνη, συμβαίνει στο τραπέζι μπροστά σου, στα μάτια του φίλου που σε ακούει, στη μουσική που παίζει στο background, στο φως που αλλάζει σιγά-σιγά καθώς πέφτει η νύχτα και οι καφέδες γίνονται κρασιά. Κι αν έχεις το κινητό σου συνεχώς στο τραπέζι, ίσως δεν τη ζεις, απλώς τη φωτογραφίζεις, που σημαίνει ότι ουσιαστικά είσαι απών στη ζωή σου που συμβαίνει εκείνη τη στιγμή.
Μια απλή συμφωνία
Δοκίμασε να βγεις με την παρέα σου και συμφωνήστε να αφήσετε όλοι τα κινητά στην τσέπη, στις τσάντες, μακριά από το οπτικό σας πεδίο. Ή ακόμα καλύτερα, στοιβάξτε τα σε μια γωνία του τραπεζιού. Όποιος λυγίσει πρώτος και το πιάσει, κερνάει. Δεν είναι τιμωρία για κανέναν από τα μέλη της παρέας, είναι παιχνίδι. Και είναι εντυπωσιακό πόσο πιο ελεύθερη, πιο αληθινή γίνεται η βραδιά όταν κανείς δεν ψάχνει για σήμα ή να ανεβάσει story το πότο του.
Το να αφήσεις το κινητό σου στην τσέπη δε σημαίνει ότι απορρίπτεις την τεχνολογία, σημαίνει ότι επιλέγεις την παρουσία. Σημαίνει ότι σέβεσαι τον χρόνο των ανθρώπων που έχεις απέναντί σου. Ότι θυμάσαι πως η επικοινωνία δεν είναι μόνο λέξεις, αλλά και βλέμματα, εκφράσεις, στιγμές σιωπής που δε χωράνε σε μηνύματα. Και το πιο όμορφο είναι ότι όταν δεν είσαι απασχολημένος να καταγράψεις τη στιγμή, αρχίζεις να τη ζεις πραγματικά. Κάποτε, πριν τα stories, οι στιγμές ήταν απλώς στιγμές. Δεν χρειάζονταν likes, φίλτρα ή hashtags για να έχουν αξία. Ήταν σημαντικές επειδή συνέβαιναν, όχι επειδή τις είδες ξανά την επόμενη μέρα στο feed σου.
Όταν έχεις βγει με φίλους, το κινητό σου δεν θα πρέπει να είναι ο πρωταγωνιστής. Αλλά απλώς ένα εργαλείο που μπορεί να περιμένει, τη στιγμή που θα είσαι μόνος για να ασχοληθείς μαζί του. Άφησέ το στην τσέπη, σήκωσε το βλέμμα, γέλα δυνατά, άκου χωρίς να διακόπτεις, γιατί οι άνθρωποι μπροστά σου είναι στο τώρα που δεν θα ξαναπαίξει σε replay για να το ξαναζήσεις. Η ζωή δεν χρειάζεται να γίνει story, αρκεί να τη ζήσεις.
