Η Taylor Swift ξέρει πώς να γράφει ιστορία αλλά, κυρίως, ξέρει πώς να τη συνδέει με άλλες γυναίκες που έζησαν τη δική τους. Στο νέο της άλμπουμ «The Life of a Showgirl», η Swift αφιερώνει ένα ολόκληρο κομμάτι στην Elizabeth Taylor και πίσω από τα λαμπερά διαμάντια, τα Cartier και τις κινηματογραφικές αναφορές, κρύβεται κάτι πολύ πιο προσωπικό.
Το τραγούδι «Elizabeth Taylor» δεν είναι απλώς μια νοσταλγική αναφορά σε μια χρυσή εποχή του Χόλιγουντ. Είναι ένας καθρέφτης της φήμης, της μοναξιάς και του τι σημαίνει να είσαι γυναίκα υπό το φως των προβολέων. Στίχοι όπως «All the right guys promised they’d stay / under bright lights they withered away» θα μπορούσαν να είχαν ειπωθεί τόσο από την Elizabeth Taylor όσο και από την ίδια τη Swift. Δύο γυναίκες, σε διαφορετικές δεκαετίες και αιώνες, με το ίδιο βλέμμα, εκείνο το βλέμμα που ξέρει ότι η λάμψη έχει πάντα και σκιά.
Από την Κλεοπάτρα στο Eras Tour
Η Elizabeth Taylor υπήρξε ίσως η πρώτη «παγκόσμια celebrity» μια γυναίκα που ταυτίστηκε με την πολυτέλεια, τα σκάνδαλα, τα διαμάντια και τους έρωτες. Επτά γάμοι, αμέτρητα εξώφυλλα και τα μέσα που δεν της συγχωρούσαν τίποτα. Τη δεκαετία του ’60, όταν η Taylor υποδυόταν την Κλεοπάτρα, κατηγορήθηκε ότι είναι «υπερβολική», «υπέρβαρη» και «χωρίς ταλέντο». Ακούγεται γνώριμο;
Η Swift έχει ζήσει τη δική της εκδοχή αυτής της δημόσιας δίκης. Από τα memes για τους πρώην της, μέχρι τη διαμάχη για τα δικαιώματα των δίσκων της και τις συζητήσεις για το ιδιωτικό της τζετ και κάθε της κίνηση σχολιάζεται, αναλύεται και κρίνεται. Και όμως, όπως και η Elizabeth Taylor, δε εδείχνε να είχε καμία πρόθεση να υποχωρήσει, έτσι και η Swift, αντίθετα εκείνη μετατρέπει την αφήγηση σε υλικό τέχνης.
«He can be my jailer, Burton to this Taylor»
Η Swift είχε κάνει ήδη από το 2017 την πρώτη της αναφορά στην Elizabeth Taylor, στο τραγούδι Ready For It?, συγκρίνοντας έναν εραστή της με τον Richard Burton, τον μεγάλο έρωτα της ηθοποιού. Η σχέση Taylor–Burton υπήρξε ένας κυκλώνας πάθους, πολυτέλειας και καταστροφής κάτι που, με έναν πιο pop τρόπο, συχνά αποδίδεται και στις δικές της σχέσεις. Στο νέο τραγούδι, όμως, η Swift δεν ενδιαφέρεται για το ρομάντζο, αλλά για το τι σημαίνει να έχεις «τα πάντα και τίποτα ταυτόχρονα». Όπως γράφει: What could you possibly get for the girl who has everything and nothing all at once? Η φράση αυτή μοιάζει σχεδόν σαν εξομολόγηση. Η επιτυχία δεν είναι πάντα συνώνυμη με την πληρότητα, και καμία ποσότητα glitter δεν μπορεί να γεμίσει το κενό της εμπιστοσύνης. Όπως και η Elizabeth Taylor, έτσι και εκείνη δείχνει να κουβαλά μια μελαγχολία πίσω από τη χρυσή της εικόνα.
Από το White Diamonds στο φόρεμα της εποχής μας
Η Swift χρησιμοποιεί συμβολισμούς που παραπέμπουν κατευθείαν στην εμβληματική αισθητική της Taylor όπως τα κοσμήματα Cartier, το άρωμα White Diamonds, τα ξενοδοχεία που εκείνη αγαπούσε. Όμως δεν πρόκειται για αναπαράσταση, είναι μια «σύγχρονη μετάφραση» του τι σημαίνει glamour σήμερα. Είναι το glamour των γυναικών που δεν φοβούνται να μιλήσουν για το burnout, για την τοξική δημοσιότητα, για την ανάγκη να είσαι ταυτόχρονα δυνατή και ευάλωτη. Είναι το glamour του να λες: «Ναι, είμαι κουρασμένη, αλλά θα ανέβω ξανά στη σκηνή».
Η Elizabeth Taylor, άλλωστε, δεν υπήρξε μόνο ηθοποιός, υπήρξε και ακτιβίστρια. Πάλεψε ανοιχτά για την ενημέρωση γύρω από το AIDS, χρησιμοποιώντας τη φήμη της για να αλλάξει αντιλήψεις. Η Swift, από την πλευρά της, επαναδιεκδίκησε τα δικαιώματα πάνω στη μουσική της, μια πράξη αντίστασης απέναντι σε μια βιομηχανία που συχνά προσπαθεί να ελέγξει τις γυναίκες δημιουργούς.
Δύο γυναίκες, δύο εποχές, το ίδιο θάρρος
Το “Elizabeth Taylor” δεν είναι απλώς ένα τραγούδι-φόρος τιμής. Είναι ένας τρόπος να ξανασκεφτούμε τη γυναικεία φήμη. Η Swift δείχνει πως πίσω από κάθε τίτλο, κάθε meme, κάθε υπερπαραγωγή, υπάρχει ένα άτομο που ψάχνει την ελευθερία του. Και, όπως και η Taylor, χρησιμοποιεί την τέχνη της για να την κατακτήσει. Σε μια εποχή όπου η «πραγματικότητα» των social media απαιτεί να είμαστε πάντα λαμπερές, το να δηλώνεις ότι δεν είσαι αλάνθαστη και ότι έχεις πληγωθεί, ότι βαρέθηκες, ότι ψάχνεις ακόμα τον εαυτό σου είναι ίσως η πιο ριζοσπαστική πράξη. Και κάπως έτσι, η Taylor Swift μάς θυμίζει ότι το να είσαι «showgirl» δεν είναι να παίζεις έναν ρόλο, είναι να ξέρεις ποια είσαι όταν τα φώτα σβήσουν.