Και δυστυχώς παραμένουν επίκαιρες μέχρι σήμερα


Με αφορμή την σημερινή ημέρα-ορόσημο κατά της βίας των γυναικών, αξίζει να βάλουμε στο μικροσόπιο όλες τις σκηνοθετικές προσπάθειες που βρήκαν χώρο στον κινηματογραφικό κόσμο για να ρίξουν τα φώτα τους στο ζήτημα της έμφυλης βίας. Και ίσως χρειαζόμαστε τέτοιες κλειδαρότρυπες πιο πολύ από ποτέ (ακόμη και τώρα που διανύουμε το 2020) μιάς και τα περιστατικά που πλέον είναι καθημερινά μαρτυρούν ότι η σημερινή γυναίκα παλεύει για το αυτονόητο, για το δικαίωμα στην ίδια τη ζωή...

Τα τραγικά παραδείγματα που καταγράφηκαν τα τελευταία χρόνια πολλά. Η απογοήτευσή μας για το πόσο γερά κρατάει ρίζες ακόμη η πατριαρχική κουλτούρα που τροφοδοτεί τις αντιλήψεις του σεξισμού και του ρατσισμού ακόμη μεγαλύτερη. Με ευχή όλοι μας (γιατί ο καθένας μας καθρεφτίζεται στη κοινωνία) να συνεχίσουμε να μιλάμε ακόμη και για ''το αυτονόητο'', ότι μπορούμε δηλαδή να είμαστε όπως θέλουμε στη ζωή μας, και με μεγαλύτερη ευχή να αποτινάξουν από πάνω τους όλα τα στερεότυπα που βρήκαν έδαφος στο σήμερα,  όλοι όσοι μιλάνε για όρους προκλητικότητας, σωματικών προτύπων και εξουσίας, συνεχίζουμε όλες μαζί σ' αυτή τη πάλη  και δίνουμε ο καθένας ξεχωριστό  αγώνα στη καθημερινότητα για να ξεριζωθεί το κακό...

 

1. «Το πορφυρό χρώμα» (The color purple) του Στίβεν Σπίλμπεργκ

 Η Σέλι είναι Αφροαμερικανίδα που ζει στον Αμερικανικό νότο. Είναι παντρεμένη με τον Άλμπερτ, έναν αδικαιολόγητα βίαιο άνδρα. Ως μόνη διέξοδο έχει τα γράμματα που στέλνει στην αδερφή της, Νέτι, στην οποία εξομολογείται τον πόνο της και τα παράπονά της. Ο Άλμπερτ όμως γνωρίζει για τη συνήθεια της Σέλι, η οποία την κρατάει κρυφή και φροντίζει να λαμβάνει αυτός τα γράμματα που στέλνει η Νέτι, αφήνοντας τη Σέλι να πιστεύει ότι η αδερφή της έχει πεθάνει. Η Σέλι στην πορεία αναπτύσει δυνατή φιλία με τη Σαγκ, την ερωμένη του Άλμπερτ. Παράλληλα με την ιστορία της Σέλι, εμπλέκονται και άλλες τραγικές ιστορίες έγχρωμων γυναικών, που είτε κακοποιούνται από το σύζυγό τους, είτε ταπεινώνονται από φυλετικές διακρίσεις. Μια ταινία που θίγει εξαιρετικά το θέμα της έμφυλης βίας. 

 

2. «Αρκετά» (Enough) του Μάικλ Άπτεντ

Μια σερβιτόρα ζει το αμερικάνικο όνειρο, όταν την ερωτεύεται ένας πλούσιος θαμώνας του εστιατορίου που δουλεύει και μετέπειτα την παντρεύεται. Στην πορεία, ωστόσο, αποδεικνύεται άπιστος, βίαιος και παρανοϊκός, οδηγώντας τη γυναίκα σε μια περιπέτεια απόδρασης από έναν τοξικό γάμο. Η έμφυλη βία είναι από τα θέματα που προβάλλει η συγκεκριμένη ταινία.

 

3. «Η πέτρα της υπομονής» (The patience stone) του Ατίκ Ραχίμι

 Σύμφωνα με την περσική μυθολογία, υπάρχει μια «μαγική» πέτρα που τη βάζεις μπροστά σου και της λες όλα σου τα βάσανα, τους πόνους, και τα μυστικά σου… Μέχρι που μια μέρα η πέτρα εκρήγνυται. Κι εκείνη ακριβώς τη μέρα λυτρώνεσαι. Η ιστορία διαδραματίζεται σε μια μουσουλμανική χώρα που βρίσκεται σε πόλεμο. Μια νεαρή γυναίκα μιλά στον άντρα της που είναι σε κώμα για τη σχέση τους, τα όνειρά της, τη ζωή της, τα θέλω της, τον πόλεμο, τη βία, τη θρησκεία, τον φόβο, τον έρωτα… Του εξομολογείται για πρώτη φορά αλήθειες που κάθε γυναίκα θέλει να πει στο σύντροφό της, αλλά δεν τολμά. Έτσι, ο άντρας της γίνεται γι’ αυτήν η πέτρα της υπομονής. Η ταινία καταγγέλλει τις αποτρόπαιες συμπεριφορές των αντρών στις γυναίκες κατά τη διάρκεια του πολέμου στις φονταμενταλιστικές αραβικές κοινωνίες, αλλά και το πως οι υπόλοιπες κοινωνίες παραμένουν απλά σιωπηλοί θεατές μπροστά στο φαινόμενο της έμφυλης βίας.

 

4. «Το λουλούδι της ερήμου» του Σέρι Χόρμαν

Από το πασίγνωστο, ομότιτλο μυθιστόρημα. Πρόκειται για την ιστορία της Γουόρις Ντίρι, παιδί μιας σομαλικής οικογένειας με πίστη στα αρχαϊκά έθιμα όπως ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων και ο γάμος ανάμεσα σε κοριτσάκια προεφηβικής ηλικίας και σε ηλικιωμένους άντρες. Tο έσκασε από την καταπιεστική ζωή της στην αφρικανική έρημο, όταν ήταν μόλις δεκατριών χρόνων. Έπειτα από χρόνια εργασίας και ζωής υπό φτωχές συνθήκες, κάνει την καριέρα της ως παγκόσμιας φήμης τοπ – μόντελ και αργότερα γίνεται Ειδική Πρέσβειρα των Ηνωμένων Εθνών.

 

5. «Μονάκριβη» (Precious) του Λι Ντάνιελς

 Σε έναν απάνθρωπο κόσμο όπου η εικόνα είναι το παν, βλέπουμε την τραγική ιστορία της Κλαρίς Τζόουνς. Η Κλαρίς είναι μια έφηβη που έχει κακοποιηθεί από τη μητέρα της και βιαστεί από τον πατέρα της, από τον οποίο έχει στην πορεία δύο παιδιά. Η αντίθεση ανάμεσα στον τίτλο και το περιεχόμενο της ταινίας παραπέμπει στο πως τα άτομα που κανονικά σου προσφέρουν τόση αγάπη μπορούν τελικά να σε καταστρέψουν.